Quản lý kỳ vọng

Chia sẻ bởi: Mentor trong khởi nghiệp - Saigon Innovation Hub

Rõ ràng, người cố vấn và người cần cố vấn là mối quan hệ dựa trên niềm tin lâu dài. Vì vậy, ở cả hai phía đều cần có sự hiểu biết để có những ứng xử phù hợp. Một người cố vấn có thể đóng ba vai trò trong mối quan hệ với người cần cố vấn: người bạn tâm tình, người hỗ trợ và người hướng dẫn. Nếu mối quan hệ được dày công vun đắp, bạn sẽ xây dựng một tài sản tích lũy to lớn cho sự nghiệp và cuộc sống của mình. Để làm được điều đó, bạn nên sắp xếp lại những kỳ vọng về mentoring và hiểu rõ những gì cần thực hiện để có một quá trình mentoring hiệu quả

I - Kỳ vọng

1. Quy trình cố vấn không phải là một khóa huấn luyện

Khi tìm đến người cố vấn, bạn là người có vấn đề cần được giải đáp và định hướng. Chính vì thế, đừng kỳ vọng rằng người cố vấn sẽ tự động biết cần phải nói gì với bạn. Một buổi cố vấn khác với một buổi tọa đàm, và người cố vấn cũng không phải giảng viên của bạn. 

Hãy chủ động trong mối quan hệ, mời người cố vấn đến gặp bạn, tìm kiếm các chủ đề bàn luận và hỏi người cố vấn về những thứ cần thiết. 

2. Người cố vấn không có tất cả các câu trả lời bạn cần. 

Một trong những sai lầm của người cần cố vấn là nghĩ rằng người cố vấn của mình biết tất cả mọi thứ. Đơn giản là điều đó không đúng.

Trước khi trao đổi với người cố vấn, bạn hãy tự tìm kiếm các thông tin cho câu hỏi của mình, và nếu không tìm ra câu trả thích hợp thì khi ấy hãy chia sẻ và nghe lời khuyên từ cố vấn. Và bạn nên hiểu rằng bất kỳ lời khuyên nào cũng không phải là quyết định cuối cùng, không phải lời khuyên nào cũng phù hợp với bạn. Mối quan tâm của bạn càng lớn, bạn càng nên cân nhắc lời khuyên cẩn thận và xác định tính thực tế trong trường hợp cá nhân mình. Đó cũng là lý do vì sao việc hiểu rõ bản thân, tính cách, hướng đi của mình là vô cùng quan trọng. 

Khi người cố vấn không đưa ra lời khuyên cụ thể, cách tốt nhất để có được câu trả lời bạn cần là qua trải nghiệm. Những bài học tốt nhất là những bài học có được bằng cách trải qua tình huống, không phải là lảng tránh chúng.

3. Quy trình cố vấn không phải một dịch vụ trọn gói

Với người cần cố vấn, đừng quá mong đợi rằng cố vấn sẽ là người giải quyết toàn bộ vấn đề cho bạn và đáp ứng những nhu cầu phi lý của bạn. Đây không phải là quan hệ cha con, không phải là đồng nghiệp hay cấp trên cấp dưới. Người cố vấn cũng không phải là nhà tuyển dụng, không có nghĩa vụ giới thiệu việc làm cho bạn. 

Người cố vấn và người cần cố vấn là bình đẳng, vì vậy không nên kỳ vọng người cố vấn sẽ nói cho bạn biết bạn phải làm gì, và làm thế nào một cách quá rõ rằng, suy cho cùng vẫn là do quyết định của bạn.

II - Trách nhiệm
 

“A career is set by you, developed by your experience, and guided by a mentor.”

Điều này có nghĩa là bạn chính là người phải là người chịu trách nhiệm với quá trình phát triển và thành công của bản thân

Hãy sẵn sàng tâm thế để đón nhận sự giúp đỡ, hướng dẫn từ người cố vấn, đồng nghĩa với việc bạn nên cố gắng trau dồi cho mình những phẩm chất cần thiết.

1. Hiểu rõ bản thân 

Bước vào một mối quan hệ với người chính là khi bạn đang cho mình cơ hội để phát triển các giá trị cốt lõi. Tuy nhiên điều đó không thể xảy ra nếu bạn không tự tin hiểu rõ bản thân, mục tiêu của mình và mở lòng với những ý tưởng mới. 

Hãy thẳng thắn đối diện với khiếm khuyết, sẵn sàng giới thiệu, nói rõ các điểm mạnh, điểm yếu và hướng đi của mình trong 1, 2 phút . Bạn không cần phải là một người xuất sắc toàn diện, thay vào đó, bạn hãy làm xuất sắc việc chấp nhận sự không hoàn hảo. Đó là cách tốt nhất để thay thế những nỗi sợ với sự phát triển trong tương lai. Người cố vấn ở đây, ngay cạnh bạn là để giúp đỡ, không phải để đánh giá xấu về bạn. Chính vì thế, việc đưa đến cho người cố vấn những góc nhìn cụ thể sẽ góp phần định vị vấn đề cản trở quá trình phát triển của bạn, từ đó hỗ trợ, giải quyết khúc mắc, hướng đến các giải pháp phù hợp nhất cho bạn. 

2. Có tư duy mở  

Bạn có thể trải nghiệm quá trình cố vấn với những quan điểm, cách làm việc và lối suy nghĩ cá nhân, bạn được khuyến khích thể hiện đúng cá tính con người mình. Tuy nhiên khi được tiếp cận với những góc nhìn mới, đây chính là lúc bạn cần phải thách thức những quy tắc thông thường và thoát khỏi vùng an toàn của bản thân. 

Cố vấn là những người đi trước đã tích lũy cho mình những trải nghiệm và góc nhìn qua quá trình rèn luyện lâu dài. Vì vậy, cho dù cách tiếp cận của cố vấn ban đầu còn chưa gần gũi với bạn thì trong tương lai, bạn sẽ có cơ hội hiểu rõ hơn về bản thân và thiết lập những thói quen, kỹ năng mới bằng việc sẵn sàng thử sức với cách làm đa dạng, suy nghĩ đa chiều.

3. Cam kết và hoạt động tích cực

Hãy là một người mà ai cũng vui khi làm việc cùng! Không chỉ là người nhận năng lượng mà còn là người truyền sinh lực. Bạn hãy bước vào công việc với tất cả sự hăng hái, nhiệt tình và đầy cảm hứng để các dự án tiến triển tốt nhất.

Khi vấn đề nảy sinh, như thực tế vẫn xảy ra, hãy cố biến khó khăn đó thành cơ hội phát triển. Trình bày vài giải pháp, rồi lắng nghe xem người cố vấn của mình có ủng hộ hay góp thêm lời khuyên nào khác để hành động không.

Bằng cách chủ động tương tác trong kết nối với cố vấn, họ sẽ cảm nhận được sự nghiêm túc đến từ bạn, qua đó dễ dàng và sẵn lòng hơn trong việc trao đổi thêm về các giải pháp trong tương lai. Không chỉ thể hiện sự tôn trong với thời gian của cố vấn, bằng thái độ tích cực, bạn cũng góp phần làm sâu sắc hơn mối quan hệ lâu dài với họ.

4. Có trách nhiệm và kỷ luật

Phát triển bản thân là quá trình đòi hỏi tính kỷ luật cao. Để đạt được hiệu quả tốt nhất từ việc rèn luyện với người cố vấn của mình, bạn cần có trách nhiệm theo sát những mục tiêu đề ra và hoàn thành đúng hạn những đề mục đã cam kết với người cố vấn. 

Không chỉ giúp bạn rèn luyện tính kỷ luật, hoàn thành đúng tiến độ các dấu mốc nhỏ sẽ đảm bảo mục tiêu của bạn không bị sao nhãng, kéo dài dẫn đến chán nản, mệt mỏi, đồng thời củng cố niềm tin, giúp bạn tự tin hơn hướng tới mục tiêu lớn đã đề ra.

5. Tôn trọng người cố vấn

Người cố vấn thường là những người đầu tư thời gian của họ một cách khôn ngoan. Nếu họ dành thời gian cho bạn, bạn phải đảm bảo rằng họ thấy bạn coi trọng điều đó giống như họ trong mọi tương tác.

Trong trao đổi và thảo luận, bạn cần thể hiện sự tôn trọng và tiếp thu các ý kiến đóng góp từ họ. Nếu không đồng ý với các giá trị, hành vi hoặc thái độ của người cố vấn, bạn nên trao đổi thẳng thắn với họ. Chỉ nên đưa ra nhận xét tích cực hoặc trung lập về cố vấn của mình với người khác. Việc tôn trọng sự tự tin và tin tưởng cố vấn của mình là điều kiện căn bản đề có mối quan hệ bền vững

6. Chuyên nghiệp và chu đáo

Là người cần giúp đỡ - bạn nên xác định một tâm thế làm việc chuyên nghiệp đối với cố vấn. 

Điều đó có nghĩa là trong bất kể việc gì, từ trả lời tin nhắn hay nhận điện thoại, email, bạn đều nên chú ý thực hiện nhanh chóng và tránh ngắt quãng, đảm bảo việc trao đổi hiệu quả và tiết kiệm thời gian.

Để đảm bảo cho chất lượng của chương trình, mỗi quá trình cố vấn chỉ nên có một lĩnh vực chính được bàn bạc. Đặc biệt, bạn cần tránh đề cập đến các vấn đề cá nhân của cố vấn. Hãy dừng lại nếu một trong hai phía không cảm thấy thoải mái và hãy thẳng thắn khi cần thiết.

Là người nhận được sự hỗ trợ và giúp đỡ, đừng quên chủ động thể hiện sự biết ơn và trân trọng đối với người cố vấn của mình. Sự tinh tế và chu đáo của bạn chính là một trong những điều gây ấn tượng với người cố vấn. Không chỉ cho thấy bạn là một người thông thái và văn minh, thể hiện sự biết ơn đúng lúc cũng sẽ góp phần giúp cho mối quan hệ thêm phần sâu sắc và bền vững hơn.

Sau bài viết này, Mentori mong rằng bạn sẽ có cho mình những bài học, từ đó giúp bạn và người cố vấn có một quy trình trao đổi suôn sẻ!